ب) بناي عقلا:

بنای عقلا اصطلاحی در علم اصول فقه و فقه است، به معنای روش و سلوک عملی خردمندان بر انجام دادن یا ترک کاری بدون دخالت و تأثیر عوامل زمانی، مکانی، نژادی، دینی و گروهی، می‌باشد.

این اصطلاح بیشتر در منابع اصولیِ شیعی در دو سدة اخیر رواج یافته و به معنای لغوی آن نزدیک است. البته در اصول و فقه شیعی به جای این اصطلاح تعابیری دیگر مانند سیرة عقلا، ارتکاز عقلا، طریقة عقلا، عمل عقلا، سیرة عقلایی، قانون عقلایی، اصل عقلایی، حکم عقلایی، عرف عقلا، اتّفاق عقلا، عرف و عادت نیز به کار رفته است.

شهید صدر در تعریف بنای عقلا می‌فرماید: بنای عقلا عبارت است از استمرار عمل وروش عمومی توده‌ی عقلا در محاورات، معاملات و سایر روابط اجتماعی بدون توجه و در نظر گرفتن کیش، آیین و .... به عبارت دیگر؛ مراد از بنای عقلا همان استمرار عمل عقلا بما هم عقلا است.[1] مطابق این تعریف هرگونه روش و عملی که همیشگی و همه جایی است؛ مانند اخذ ظهورکلام متکلم و یا اعتبار حیازت به عنوان سببی برای تملک مباحات، می‌توان اصطلاح بنای عقلا را بر آن نهاد.

بدون شک و تردید سيرة عقلا مبتني بر اين است كه همواره  متيقن سابق را اخذ نموده و به شك لاحق در بقایی یقین سابق اعتنا ندارند؛ از طرفي اين سيرة عملي با وجود امكان نهي شارع مورد ردع قرار نگرفته است، بنابراين مورد تأييد شارع مي باشد.[2] بنابراین یکی از ادله حجیت استصحاب سیره و روش عقلا است.